Η νεοσύστατη διοργάνωση της UEFA φτάνει στο φινάλε της πρώτης σεζόν της. Το Europa Conference League ολοκληρώνεται για τη φετινή χρονιά, με τις Ρόμα και Φέγενορντ να τίθενται αντιμέτωπες την Τετάρτη (22:00) σε ένα νεότευκτο γήπεδο μιας πρωτάρας οικοδέσποινας, στην «Κομπουτάρε Αρένα» των Τιράνων.
Η τρίτη τη τάξει διασυλλογική διοργάνωση της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας δίνει την ευκαιρία σε δύο ομάδες με μεγάλη ιστορία να περηφανευτούν για ακόμα ένα διεθνές τρόπαιο, αυτό που λείπει από την προθήκη του Ζοζέ Μουρίνιο κι εκείνη του ολλανδικού συλλόγου.
Οι τελικοί των Ιταλών και του Special One
Μόνος του ο Πορτογάλος τεχνικός έχει επτά ευρωπαϊκούς τελικούς, κατακτώντας τέσσερα τρόπαια. Όλες οι αποτυχίες του εντοπίζονται στα Super Cup Ευρώπης, ωστόσο μικρή σημασία έχει από τη στιγμή που πανηγύρισε δύο Champions League με Πόρτο και Ίντερ και δύο Κύπελλα UEFA/Europa League με τους «δράκους» και με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
Οι «τζιαλορόσι» δεν έχουν την ίδια επιτυχία σε τελικούς στους οποίους έχουν αγωνιστεί. Η αρχή έγινε με την ήττα στο Κύπελλο Πρωταθλητριών του 1983-1984 κόντρα στη Λίβερπουλ και το 1990-1991 ηττήθηκε στο διπλό τελικό του Κυπέλλου UEFA από την Ίντερ. Ακόμαμ και στο Κύπελλο Εκθέσεων του 1960-1961 ηττήθηκε από την Μπέρμιγχαμ, ωστόσο τώρα θα έχει την ευκαιρία να πανηγυρίσει για πρώτη φορά σε έναν ευρωπαϊκό τελικό.
Η συλλογή της Φέγενορντ
Οι Ολλανδοί είναι μία ομάδα με πλούσια ιστορία στις διεθνείς διοργανώσεις, η οποία όποτε περιελάμβανε τελικό, κατέληγε σε πανηγυρισμούς. Η Φέγενορντ έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών 1970-1971 και επικράτησε της Σέλτικ, έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου UEFA 1973-1974 και επικράτησε της Τότεναμ, έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου UEFA 2001-2002 και επικράτησε της Ντόρτμουντ, αγωνίστηκε στον τελικό του Διηπειρωτικού 1970 και επικράτησε της Εστουδιάντες. Ο μοναδικός τελικός στον οποίο δεν πανηγύρισε ήταν εκείνος του Super Cup Ευρώπης 2002, όταν έχασε από τη Ρεάλ.
Ο δρόμος προς την Αλβανία
Ο φετινός δρόμος των δύο ομάδων προς τον τελικό δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. Η Ρόμα χρειάστηκε playoffs κόντρα στην Τράμπζονσπορ του Τάσου Μπακασέτα για να προκριθεί στη φάση των ομίλων, όπου δέχθηκε ισχυρό πλήγμα από τη συντριβή 1-6 στη Νορβηγία απέναντι στην Μπόντο Γκλιμτ. Εν τέλει, προκρίθηκε ως πρωτοπόρος και αντιμετώπισε τη Φίτεσε στους 16, προχωρώντας με μία νίκη στο Άρνεμ. Στα προημιτελικά βρήκε στο διάβα της τον νορβηγικό εφιάλτη, ηττήθηκε ξανά στη Σκανδιναβία, αλλά πήρε εκδίκηση με 4-0 στο «Ολίμπικο». Τελευταίο εμπόδιο ήταν η Λέστερ, η οποία λύγισε κι αυτή στη Ρώμη.
Οι Ολλανδοί άρχισαν την πορεία τους από το 2ο προκριματικό γύρο, όπου προκρίθηκαν έπειτα από δύσκολη νίκη 3-2 επί της Ντρίτα. Απέκλεισαν εύκολα Λουκέρνη και Έλφσμποργκ και στον όμιλο είχαν τέσσερις νίκες και δύο ισοπαλίες. Η Παρτιζάν δεν αποδείχθηκε σοβαρό εμπόδιο στους 16, σε αντίθεση με τη Σλάβια που αντιστάθηκε σθεναρά στο «Ντε Κάιπ», αλλά έπεσε στην Πράγα. Στα ημιτελικά, νίκησε και τη Μαρσέιγ στο Ρότερνταμ και αφού κράτησε το 0-0 στο «Βελοντρόμ», προκρίθηκε στον τελικό.
Οι πρωταγωνιστές της πορείας
Ο Τάμι Έιμπραχαμ είναι ο MVP των «τζιαλορόσι» τη φετινή σεζόν και ταυτόχρονα ο δεύτερος σκόρερ του Europa Conference League με εννέα γκολ. Ο Άγγλος επιθετικός σημείωσε κομβικά γκολ όπως αυτό της πρόκρισης στον τελικό κόντρα στη Λέστερ και μαζί με τον αναγεννημένο Ρικ Κάρσντορπ που είναι στην κορυφή των ασίστ με τέσσερις, ηγούνται της πορείας των Ιταλών.
Ο Νικολό Τζανιόλο βοηθάει τόσο στο σκοράρισμα όσο και στη δημιουργία όσο είναι υγιής, ενώ ο Μουρίνιο χρησιμοποίησε και αρκετούς νέους παίκτες από την ακαδημία όπως ο Εντοάρντο Μπόβε, ο Νικόλα Ζαλέβσκι και ο Εμπριμά Νταρμπό, οι οποίοι έβαλαν το λιθαράκι τους.
Η φετινή σεζόν της Φέγενορντ ανήκει σε μία τετράδα παικτών. Ο Μάρκος Σένεσι στα στόπερ ήταν εξαιρετικός και αναπλήρωσε και σε ένα μέρος το κενό του τερματοφύλακα Τζάστιν Μπίλοου, μιας και ο Όφιρ Μαρτσιάνο δεν εμπνέει την ίδια εμπιστοσύνη. Ο Ορκούν Κεκτζιού είναι ο «εγκέφαλος» αυτής της ομάδας και οι Λουίς Σινιστέρα και Σίριλ Ντέσερς οι άνθρωποι που επωμίζονται την ευθύνη του γκολ. Γι' αυτόν το λόγο, ο Κολομβιανός εξτρέμ είναι τρίτος σκόρερ της διοργάνωσης με έξι γκολ και πρώτος σε ασίστ με τέσσερις, ενώ ο Νιγηριανός είναι πρώτος σκόρερ με δέκα.
Τα Τίρανα στο προσκήνιο
Για πρώτη φορά στην ιστορια της η Αλβανία φιλοξενεί τον τελικό διεθνούς διοργάνωσης. Η «Αρένα Κομπετάρε» κατασκευάστηκε για να αναβαθμίσει το ποδοσφαιρικό προφίλ της χώρας και η διοργανωση ενός ευρωπαϊκού τελικού πετυχαίνει το στόχο αυτό. Ακόμα κι αν δεν αποφεύχθηκαν τα προβλήματα οργάνωσης και οι καθυστερήσεις (που δεν αφορούσαν το γήπεδο, αλλά τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις), που για περίπου ένα μήνα προκάλεσαν ανησυχία για το αν θα διεξαχθεί τελικά στη γειτονική χώρα ο τελικός, με την Ελλάδα να προβαλλεται ακόμα και ως φαβορί να αναλάβει το παιχνιδι σε περίπτωση αλλαγής.
Το γήπεδο άρχισε να χτιζεται το 2016 και ήταν έτοιμο τον Νοέμβριο του 2019, με το συνολικό κόστος να ανέρχεται σε 85.000.000 ευρώ. Το αποτέλεσμα είναι ένα στολίδι 22.500 θέσεων που αποτελεί το νέο «σπίτι» της εθνικής Αλβανίας και την έδρα των Ντινάμο Τιράνων και Παρτιζάνι και προσφέρει στους θεατές ξενοδοχειακές υπηρεσίες, καταστήματα και εστιατόρια. Η ανατολική κερκίδα του γηπέδου έχει πάρει το όνομα «Παναγιότ Πάνο», από έναν θρύλο του αλβανικού ποδοσφαίρου, ο οποίος γεννήθηκε το 1939 στο Δυρράχιο από Έλληνες γονείς.
Μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το Europa League
Η μοίρα τα έφερε έτσι ώστε η παρθενική σεζόν του Europa Conference League να προσφέρει έναν τελικό με μεγαλύτερα ονόματα σε σχέση με εκείνον του Europa League. Ο ίδιος ο Μουρίνιο δήλωσε ότι αυτός ο τελικός είναι «ο πιο σημαντικός στην καριέρα μου», αφού τους προηγούμενους τους έχει παίξει, αλλά αυτός βρίσκεται μπροστά του. Έδειξε εμπράκτως ότι το εννοεί, με τα δάκρυά του στο τελευταίο σφύριγμα του αγώνα με τη Λέστερ.
Η διοργάνωση δεν πέτυχε (προς το παρόν) τον αρχικό στόχο της UEFA, η οποία θέλει σε αυτήν τη διοργάνωση να προσφέρεται η δυνατότητα σε εκπροσώπους μικρότερων χωρών να φτάνουν στον τελικό. Παρ' όλα αυτά, οι ομάδες που έφτασαν μέχρι τα Τίρανα συγκεντρώνουν περισσότερα φώτα από τις αντίστοιχες του τελικού Europa League (Άιντραχτ, Ρέιντζερς), σε μία διοργάνωση που είχε αρκετά γκολ και θέαμα (σε 139 παιχνίδια σημειώθηκαν 400 γκολ, ένα κάθε 31 λεπτά και 2,88 ανά παίχνιδι).
Με δεδομένο ότι θα υπάρχει VAR (σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε μέχρι τα προημιτελικά), το Europa Conference League δεν έχει να ζηλέψει πολλα απο τις υπόλοιπες διοργανώσεις της UEFA και γι' αυτό το τρόπαιο που θα διεκδικήσουν Ρόμα και Φέγενορντ την Τετάρτη θα έχει τη δική του, ιστορική σημασία.